5-go grudnia, jak co roku, obchodzimy Międzynarodowy Dzień Wolontariusza. Geneza tego święta sięga 17 grudnia 1985 roku, kiedy to ustanowione zostało ono przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych rezolucją 40/212, w celu uznania pracy wolontariuszy na całym świecie. Nie chodzi tu jednak tylko o Wolontariuszy ONZ, a o wszystkie osoby noszące pomoc innym, wspierające wszelakie fundacje czy organizacje pożytku publicznego. W tym szczególnym dla nas – wolontariuszy – dniu chciałabym spojrzeć na pracę wolontariuszy z mojego, czyli prawniczego punku widzenia i przybliżyć Wam polskie uregulowania dotyczące tego typu ludzkiej działalności.

Działalność wolontariuszy w Polsce reguluje generalnie dział III ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Zgodnie z definicją zawartą w ustawie wolontariusz to osoba fizyczna, która ochotniczo i bez wynagrodzenia wykonuje świadczenia, z których korzystają podmioty działające nie dla zysku, w tym stowarzyszenia, fundacje, społeczne podmioty wyznaniowe, jednostki sektora publicznego lub spółdzielnie socjalne, kluby sportowe i podmioty prowadzące działalność leczniczą. Wolontariusze zatem wykonują na zasadach określonych w przepisach świadczenia przede wszystkim na rzecz różnych organizacji (w szczególności w zakresie działalności pożytku publicznego). Ważne jest zauważenie, że wolontariusz nie może wykonywać świadczeń w zakresie prowadzonej przez organizacje działalności gospodarczej, czyli ogólnie rzecz ujmując – w zakresie jej działalności zarobkowej.

Sposób, zakres i czas wykonywania świadczeń określa się w porozumieniu, czyli swoistą umową zawieraną pomiędzy wolontariuszem a tzw. „korzystającym”, czyli konkretnym podmiotem, na rzecz którego świadczenia są wykonywane. Nie musi być ono zawierane na piśmie – wystarczy nawet ustna umowa, chociaż na prośbę wolontariusza korzystający ma obowiązek potwierdzić jego treść na piśmie, wydać pisemne zaświadczenie o wykonywaniu świadczeń, a na prośbę wolontariusza powienien przedłożyć pisemną opinię o wykonywaniu świadczeń.

Co wydaje się dość ważne, ustawodawca w art. 46 omawianej ustawy wskazuje, że wolontariuszowi mogą przysługiwać świadczenia zdrowotne na zasadach przewidzianych w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, a także przysługuje mu zaopatrzenie z tytułu wypadku przy wykonywaniu świadczeń.

Z opracowania Głównego Urzędu Statystycznego „Wolontariat w 2016 r.” wynika kilka ciekawych trendów. Po pierwsze, jeśli weźmiemy pod uwagę wolontariat w fundacjach, z danych wynika, że średni czas poświęcony na świadczenia na ich rzecz przez wolontariuszy wyniósł ok. 8 godzin w miesiącu. Organizacje non-profit wspierało w formie wolontariatu ok. 8% mieszkańców Polski w wieku powyżej 15 lat. Co ciekawe, można stwierdzić, że im wyższy poziom wykształcenia, tym większy stopień zaangażowania w wolontariat w organizacjach – najbardziej w prace w ramach organizacji lub instytucji angażowały się osoby posiadające wykształcenie wyższe. Ponadto to w działalność w podmiotach takich jak stowarzyszenia i fundacje angażowała się prawie połowa osób angażujących się w jakąkolwiek pracę nieodpłatną w ramach struktur sformalizowanych.

Fundacja Felineus, jako organizacja pożytku publicznego, swoją działalność opiera głównie na świadczeniach swoich wolontariuszy. Ich podstawowymi zadaniami i obowiązkami jest:

• tymczasowa opieka nad podopiecznym fundacji;
• pomoc w transporcie kotów do lecznicy;
• dokarmianie kotów wolno żyjących;
• pomoc domom tymczasowym;
• pomoc w organizacji wydarzeń promocyjno-edukacyjnych;
• promocja sterylizacji zwierząt jako najskuteczniejszego sposobu zwalczania bezdomności
• organizowanie zbiórek karmy i akcesoriów;
• promocja fundacji w Internecie;
• redagowanie artykułów na stronę internetową;
• przygotowywanie zdjęć do artykułów i ogłoszeń kotów do adopcji;
• opracowywanie projektów graficznych;
• prowadzenie lekcji edukacyjnych w szkołach i przedszkolach.

Jeśli chcesz poznać nowych ludzi, dobrze wykorzystać swój wolny czas, a równocześnie pomóc zwierzętom – zapraszamy do dołączenia do naszej Felineusowej rodziny!

Emilia Kudasik dla Fundacji FELINEUS